JoomLa Nedir? Ne İşe Yarar? ve NasıL KuruLur ?
Yetkinwebmaster | Web Design, Kodlar, Makaleler :: Web Programlama :: Web Tabanlı Uygulamalar :: Joomla
JoomLa Nedir? Ne İşe Yarar? ve NasıL KuruLur ?
Açık kaynak kodlu demek, yazılım ücretsiz dağıtılıp bazı kurallar çerçevesinde (bkz. GPL) değişiklik yapılabilmesi anlamına gelir. İçerik yönetim sistemi ise Dreamweaver ve Frontpage gibi programlarla her sayfayı tek tek değiştirmek zorunda olmamanız anlamına gelir. Şablonla, temayla, yazıların yerleriyle her sayfa için tek tek uğraşmıyorsunuz yani.
Joomla genelde dinamik yönetilen sitelen için tercih edilse de durgun sayfalar için de son derece uygundur. Joomla’nın kullanıldığı siteler genelde, içeriği sürekli yenilenen duyuru yapılan, haber yapılan sitelerdir. Joomla’nın sağladığı en büyük kolaylık haber/duyuru yazmak olması sanırım. (Örn. UrlaOnline.com, ADDManisa.net) Bu yüzden çok tercih edilmeye başlandı son zamanlarda.
Açık kaynaklı olması sebebiyle dünyanın her tarafından insanlar bu sistem için küçük/büyük, ücretli/ücretsiz çalışmalar yapıp çevrimiçi dağıtım yapmaktadır. Bu çalışmalar ev kullanıcılarından uzman kullanıcılara kadar geniş bir kesime hitap ediyor. Bu çalışmalar sistemin sürekli güncel olmasına yardımcı oluyor.
Başlangıç seviyesindeki kullanıcılar için Joomla kullanmak çok zor değil ama, yine de bilinmesi gereken noktalar var.
Joomla gibi içerik yönetim sistemleri veritabanları kullanır. Veritabanlarında sitenizin içerikleri, temaları, kullanıcıları, şifreleri vs. tutulur. Joomla için de bir veritabanı açmanız ve kullanmanız gerekir. (Bkz. Joomla 1.5.3 için gerekenler)
An itibariyle son sürüm olan Joomla 1.5.3 ( indirin : TR - EN) için gerekenler:
Sunucu
Bir site çalıştırmak için öncelikle bir sunucuya ihtiyacınız var. Bu sunucu kodları okumak için gerekli olan program. Sitenizi çevrimiçi yapıyorsanız Apache Web Server muhtemelen barındırma hizmeti aldığınız zaman size verilir. Henüz kendi bilgisayarınızda çalışıyorsanız (localhost’ta) Wamp Server kullanabilirsiniz.
PHP 4.3.10 ve üstü
Sitenizde PHP kodlarını çalıştırmak için gerekli. Joomla da PHP ile yazılmış bir sistem olduğu için buna da ihtiyacınız var.
MYSQL desteği (Sürüm belirtilmemiş)
Az önce belirttiğim gibi Joomla için bir veritabanına ihtiyacınız var. MYSQL veritabanı kayıtlarını tutmak için gerekli. SQL kodlama bilmiyorsanız eğer, benim gibi, PHPMYADMIN kullanarak SQL kayıtlarınızı görebilir, düzenleyebilirsiniz. (bkz. PHPMYADMIN dersi)
Daha önce bunu anlatmıştım, Wamp Server kullanarak bütün bunları birkaç tıkla bilgisayarınıza(localhost) kurabilirsiniz.
Şimdi bütün bunların bizim için hazır olduğunu varsayarsak, Joomla ile ilgili bilmemiz gereken bir kaç nokta daha var. Joomla bir şablon (tema) kullanarak, modülleri yerleştirir, bileşenleri ve botları çalıştırır.
Şablonlar, sitenizin renklerini, yazı karakterlerini, yazı yerlerini, resim/şekil yerlerini, modül yerlerini belirtir. Ücretli veya ücretsiz olarak indirebileceğiniz birçok şablon internette bulunmakta. İnternet indirebilirsiniz ya da biraz yetenekli ve PHP, HTML, CSS konularında bilgiliyseniz kendiniz de yaratabilirsiniz.
Modüller, sitenizin isteğiniz bir kısmında (temaya bağlı olarak) istediğiniz şekilde yayınlayabildiğiniz parçalar. Şöyle diyelim. Bir siteyi açtığınızda karşınıza gelen ekranı bölüm bölüm parçaladığınızı düşünün. Menünün olduğu bir kısım, duyuruların olduğu bir kısım, fotoğraf galerisinin olduğu bir kısım, vs. Bunların hepsi ayrı modül olarak düşünülebilir. Tabi isterseniz hepsini tek bir modül olarak de kullanılabilirsiniz. Modüller için hazır yapılmış çalışmalar olduğu gibi siz de Özel HTML kullanarak istediğiniz gibi modül yapabilirsiniz.
Bileşenler, Joomla sisteminizde çalışan alt programcıklar olarak nitelendirilebilir. Joomla sitenize bir forum bileşeni kurup içinde çalıştırabilirsiniz ya da fotoğraf galerisi bileşeni koyarak sitenizin kulanıcılarına fotoğraf yükleme olanağı tanıyabilirsiniz. Bileşenleri yine modüllerde olduğu internetten indirmek mümkün. Aynı şekilde kendiniz de bileşen yapabilirsiniz.
Botlar, sistemde gözle görünmeyen kısımlarda çalışır. Joomla’daki botlarla, meta etiketlerini düzenleyebilir, çok dilli sitelerin çalışmasını sağlayabilir veya Joomla 1.0.x sürümlerine ait eski bileşenlerin çalışmasına olanak verebilirsiniz.
Joomla hakkında biraz bilgimiz var artık. Kuruluma geçebiliriz.
Joomla Kurulumu
Joomla!’dan bahsetmiştim bir önceki yazımda. Nedir ne değildir öğrenmişizdir umarım. Öğrendik sevdik ettik ya da deneyeyim, öğrenmek istiyorum diyorsanız Joomla! deneyimi için kurulum yapabilirsiniz. Burada Wamp Server’da(localhost’ta) Joomla! kurulumunu anlatacağım. Wamp hakkında bilgiyi Dersler menüsünden bulabilirsin
Kurulumu yapmadan önce PHPMYADMIN kullanarak bir veritabanı ve kullanıcısı yaratalım. Wamp’ı kurduktan sonra, Firefox’ta adres satırına localhost yazıp giriyoruz. Karşımıza gelen ekrandan Tools altından PHPMYADMIN’e tıklıyoruz.
- Kod:
http://gun.iyte.org/wp-content/uploads/2008/06/1-wamp-menu.jpg
Gelen ekrandan Create New Database (Yeni Veritabanı Oluştur) kısmına veritabanına vermek istediğimiz adı yazıp Create(Oluştur) diyoruz. MYSQL karakter seti UTF-8 seçimiş olduğu için veritabanımız da öyle olacak. (Özel bir şey seçip değiştirmediğimiz için öyle olacak.) Zaten Joomla 1.5 için UTF-8 karakter kodlamasını kullanmalıyız.
- Kod:
http://gun.iyte.org/wp-content/uploads/2008/06/2-pma-menu.jpg
Veritabanını oluşturduktan sonra karşımıza bir onay ekranı gelecek. Eğer aynı isimde bir veritabanı daha önce açılmamışsa sorun vermemesi gerekir. O ekrandan sol üstteki menüden Home (Anasayfa) düğmesine tıklayıp ilk geldiğimiz ekrana dönüyoruz. Veritabanımızı oluşturduk, şimdi de veritabanını kullanacak kullanıcılarımızı belirlemeliyiz. Onun için de PHPMYADMININ ana ekranındaki Privileges(İzinler)’ e tıklıyoruz.
- Kod:
http://gun.iyte.org/wp-content/uploads/2008/06/3-kullanici-olustur.jpg
Gelen ekranda şu andaki kullanıcıları görüp izinlerini, şifrelerini düzenleyebiliriz. Kullanıcı tablosunun altındaki Add New User (Yeni Kullanıcı Ekle) ile kullanıcı açıp, daha önce açtığımız veritabanını kullanma yetkisi vereceğiz.
- Kod:
http://gun.iyte.org/wp-content/uploads/2008/06/4-kullanici-vertabani-olustur.jpg
Burada Username(Kullanıcı adı) kısmını yine joomla olarak seçtik. Host kısmını localhost olarak bırakıyoruz ve kullanıcı şifremizi yazıyoruz. Bu bilgiler veritabanını kullanacak olan kullanıcının bilgileri. Bu kullanıcı ile istersek Joomla’da istersek PHPBB’de istersek başka bir yazılımda işlem gerçekleştirebiliriz. Database for user (Kullanıcının Veritabanları) kısmında None(Hiçbiri) seçerek izin işlemini anasayfaya dönerek tamamlayabiliriz, ya da Create Database with same name and grant all privileges (Kullanıcı adıyla aynı isimde bir veritabanı oluştur ve bütün izinleri ver) diyebiliriz… Her şey anlaşıldı sanırım çevirince
Biz daha önce Joomla adında bir veritabanı oluşturduğumuz için ikinci seçeneği işaretlediğimizde hata alırız. O yüzden Hiçbiri deyip en sağ alttan Go tuşuyla kullanıcımızı yaratıyoruz. Global Priviliges (Genel İzinler) kısmından isteklerinize göre seçim yapabilirsiniz. Ama sadece Joomla veritabanını kullandırmak istiyorsanız hiçbirini işaretlemeyin.
Bir sonraki ekranda onay bilgisi ve altında izin seçenekleri gelecek. Database-specific privileges tablosunda “Add privileges on the following database” kısmının yanında açılan menüden daha önce yarattığımız joomla veritabanını seçiyoruz.
“joomla” veritabanına “joomla” kullanıcı için izinlerimizi vereceğiz şimdi. Check All (Tümünü seç) dedikten sonra Go’ya tıklayıp onay bilgisini alın.
- Kod:
http://gun.iyte.org/wp-content/uploads/2008/06/5-vertabani-izinleri.jpg
Artık joomla için veritabanımız ve kullanıcımız hazır. Şimdi sıra joomla’yı kurmaya geldi.
joomla.org veya joomlatr.org adreslerinden dilediğiniz dile göre joomla’nın son sürümünü indiriniz . İndirdiğiniz zip dosyasını C:\wamp\www klasörünün altında yaratacağınız joomla klasörünün içine açın. Sonra Firefox’ta adres çubuğuna localhost yazın. Wamp Menüsü gelecek. Your Projects başlığının altında joomla’yı görmeniz gerekiyor. Şimdilik joomla sitenizin adresi http://localhost/joomla isterseniz bu adresten de direk girebilirsiniz.
Menüden Joomla’yı tıkladığınızda karşınıza kurulum ekranı gelir. İlk olarak dil seçimi soruluyor. Türkçe’yi seçip sağ üstten Next’i tıklıyoruz.
- Kod:
http://gun.iyte.org/wp-content/uploads/2008/06/6-joomla-dil.jpg
Bundan sonraki ekranda denetimler karşımıza geliyor. Denetimlerle sisteminizin uygun olup olmadığı denetleniyor. Yani PHP yüklü mü MYSQL var mı gibi kontroller. Sorun çıkmaması lazım ama yine sorunlu görünen kısmı aynen Google’a yazıp aratın çözümünü hemen bulursunuz.
Sonraki ekranda GNU / GPL hakkında bilgi veriliyor. Joomla’yı kurabilmeniz için bu lisans anlaşmasını kabul etmeniz gerekiyor. Joomla ücretsiz bir yazılım ne anlaşması diyebilirsiniz tabi ama GNU / GPL’i biraz araştırabilirsiniz. Kabul ettiğinizi varsayıp sonraki adıma geçiyoruz
Bir sonraki adım Veritabanı ayarları. Daha önceden hazırladığımız veritabanı ve kullanıcılarımızı burada belirtiyoruz. Sunucu adına localhost, kullanıcı adına “joomla” ve veritabanına da “joomla” yazıyoruz. (Bunları daha önce veritabanını hazırlarken, biz böyle seçmiştik) Şifremizi de girip sonraki adıma geçiyoruz.
Bir sonraki adım FTP kurulumu. Şu anda kendi bilgisayarımızda(localhost) kurduğumuz için FTP ayarı yapmıyoruz. Sonraki adıma geçiyoruz.
Joomla yapılandırmasına geldik. Burada sitenizin adını, e-posta adresinizi ve yönetici şifrenizi belirliyorsunuz. E-posta adresinin çok önemi yok şu anda aslında. Daha önce milyar kez dediğim gibi localhost’ta çalışıyoruz
Bu sayfada Varsayılan Örnek Veriyi Yükle seçeneğine tıklayalım ki karşımıza bomboş bir joomla sitesi gelmesin. Örnek veri yüklenirse joomla’yı anlamak daha kolay olacaktır
Geçmiş olsun! Sitemiz hazır! Artık Wamp menüsünden veya http://localhost/joomla yazarak sitemize girebiliriz.
Geçmiş olsun! Sitemiz hazır! Artık Wamp menüsünden veya http://localhost/joomla yazarak sitemize girebiliriz.
Not Alıntıdır ! =)
Misafir- Misafir
» Asp Nedir ? - Nasıl Kurulur ? - (Resimli Anlatım)
» SMF Nasıl Kurulur ? ( Resimli Geniş Anlatım)
» MK Portal Nasıl Kurulur ? (Resimli Anlatım)
» PhpBB Nedir?
Yetkinwebmaster | Web Design, Kodlar, Makaleler :: Web Programlama :: Web Tabanlı Uygulamalar :: Joomla